گذاشتن یا گزاردن؟گزار یا گذار؟

[Q.T]

معنی مصدر «گزاردن» در فرهنگ دهخدا:​

ادا کردن، انجام دادن، بجا آوردن چنانکه در نماز، طاعت، حق، شکر، شغل ، کار، مقصود، فرض ، فریضه ، حج

معنی مصدر «گذاشتن» در فرهنگ دهخدا:​

نهادن، هشتن، قرار دادن، وضع کردن، برجای نهادن

نتیجه می گیریم که «گذار» از ریشه «گذاشتن» است. این فعل به معنی قرار دادن و وضع کردن چیزی است. مثل گذاشتن کتاب در قفسه یا گذاشتن پول در جیب و ...
مثال: قانون گذار، بنیان گذار، نام گذاری و ...
اما «گزار» از ریشه «گزاردن» است و از انجام عملی فیزیکی خبر نمی دهد. بلکه به معنی انجام دادن و به جا آوردن و ادا کردن است.
مثال: نمازگزار، کارگزار، خدمت گزار و...

نکته در باب مصدر «گزاردن»:​

مصدر «گزاردن» معنای دیگری نیز دارد: "برگرداندن از زبانی به زبان دیگر یا از بیانی به بیان دیگر، یا از نظامی به نظام دیگر"
بنابراین گزاردن برابر است با ترجمه کردن و گزارنده و گزارش، به معنای مترجم و ترجمه است.
خواب گزاری نیز یعنی "تعبیر خواب" و خواب گزار یعـنی تعبیرکننده خواب (معبر) و اصطلاحات دیگری همچون گزارشگر.

املای درست	املای نادرست
وقت گذاشتن	وقت گزاشتن، وقت گزاردن، وقت گذاردن
نمازگزار	نمازگذار
شکرگزاری	شکرگذاری
امانت‌گذار	امانت‌گزار، امانتگزار، امانتگذار
کارگزاران، کارگزاری	کارگذاران، کارگذاری
مناقصه‌گزار	مناقصه گزار، مناقصه گذار، مناقصه‌گذار
خدمتگزار	خدمت‌گزار، خدمت‌گذار، خدمتگذار
بارگذاری	بارگزاری
شکرگزاری	شکرگذاری
سپاسگزاری	سپاس‌گزاری، سپاسگذاری، سپاسگذاری
خبرگزاری	خبرگزاری
سرمایه‌گذاری	سرمایه‌گزاری
گله‌گزاری	گله‌گذاری
قانون‌گذار	قانونگذار، قانونگزار، قانون‌گزار
برگزاری	برگذاری
نام‌گذاری	نام‌گزاری، نامگزاری، نامگذاری
نشانه‌گذاری	نشانه‌گزاری
علامت‌گذاری	علامت‌گزاری
قیمت‌گذاری	قیمت‌گزاری، قیمتگذاری، قیمتگزاری

 

[Q.T]

برخی کلمات دوگانه گزار و گذار​

برخی واژه‌هایی که از مصدر «گذاشتن» و «گزاردن» ساخته می‌شوند، با هر دو صورت استفاده از «ذ» و یا «ز» درست هستند اما معانی متفاوتی دارند. در این مواقع، انتخاب بین گذار یا گزار به معنی مورد نظر نویسنده بستگی دارد. در ادامه نمونه‌هایی ذکر می‌شود؛ به تفاوت بین واژه‌های زیر که می‌توانند مفهومی دوگانه چون «وضع‌کننده» و «اجرا‌کننده» داشته باشند توجه کنید:

قانون‌گذار یا قانون‌گزار؟! قانون‌گذاری یا قانون‌گزاری؟!​

قانون‌گذار (قانون‌گذاری): وضع‌کننده قانون (وضع کردن قانون)

قانون‌گزار (قانون‌گزاری): اجراکننده قانون (اجرا کردن قانون و انجام دستورات قانون)

اگر منظور شخصی باشد که قانون را وضع نموده در نگارش با «ذ» نوشته می‌شود: قانون‌گذار اما اگر هدف مجری قانون باشد و کسی که قانون را اجرا می‌کند با «ز» نوشته می‌شود: قانون‌گزار.

سنت‌گذار یا سنت‌گزار؟!​

سنت‌گذار: آورنده و وضع‌کننده سنت

سنت‌گزار: به جا آورنده سنت، کسی که سنت را انجام می‌دهد.

اگر مقصود از این ترکیب «آورنده سنّت» و «واضح سنّت» باشد با حرف «ذ» و به صورت سنّت‌گذار نوشته می‌شود، ولی اگر مراد «به‌جا آوردنده سنّت» باشد باید با حرف «ز» و به‌صورت سنّت‌گزار نوشته شود. سنّت‌گزاردن به معنای «به‌جا آوردن نماز مستحبی (نافله)» است: «وضو ساختم و به مصلا شدم و سنت بگزاردم» (چهارمقاله، 140)

 

[Q.T]

سیاست‌گذاری یا سیاستگزاری؟!​

سیاست‌گذاری: جعل سیاست، وضع سیاست یا ساختن سیاست

سیاستگزاری: اجرای سیاست و انجام سیاست یا به‌جا آوردن سیاست

نحوه نگارش صحیح این کلمه با «ذ» یعنی سیاست‌گذار مانند سیاست‌گذاری اقتصادی، سیاست‌گذاری عمومی، سیاست‌گذاری‌های دولت جدید؛ مگر اینکه با توجه به معنا صورت دیگر آن یعنی سیاستگزار انتخاب شود. واژه سیاست‌گذاری به معنای جعل، وضع و شکل‌گیری سیاست است. واژه سیاست‌گذاری به کل فرایند وضع و شکل گیری یک سیاست اشاره دارد.

واژه سیاستگزاری به اجرای سیاست و انجام سیاست اشاره دارد و به معنای آن خواهد بود سیاست‌های موجود اجرا شود. ضمن اینکه ادای حق سیاست و عمل سیاسی، کار سیاستگزار می‌باشد یعنی کسی که حق سیاست را ادا کند.

پس در مورد نگارش سیاست‌گذاری یا سیاستگزاری آنچه رایج و صحیح است در نگارش این کلمه، سیاست‌گذاری است مگر در موارد خاص با توجه به محتوای متن و معنای سیاستگذاری که با توجه به آنچه گفته شده گاهی به صورت سیاستگزاری نوشته می‌شود.

 

[اعتصامی]

@اعتصامی پس بی‌زحمت عنوان تاپیک شکرگذاری رو به شکرگزاری تغییر بدین

چشم
مدتهاست اینا رو مطالعه می کنم
اخرش به نتیجه نرسیدم تفاوت شون چیه

 

[Q.T]

چشم
مدتهاست اینا رو مطالعه می کنم
اخرش به نتیجه نرسیدم تفاوت شون چیه

اوهوم منم قاطی میکنم