اعتصامی
هلنم کاش بمونی تو برام
مدیر کل
- تاریخ ثبت‌نام
- 4/10/22
- نوشته‌ها
- 23,210
- پسندها
- 22,668
- امتیازها
- 113
- مدال ها
- 6
متن کامل شعر به نام خداوند جان و خرد گنجور 🔴 با معنی
به نام خداوند جان و خرد
کز این برتر اندیشه بر نگذرد
خداوند نام و خداوند جای
خداوند روزی ده رهنمای
خداوند کیوان و گَردان سپهر
فروزندهٔ ماه و ناهید و مهر
ز نام و نشان و گمان برتر است
نگارندهٔ بر شده پیکر است
به بینندگان آفریننده را
نبینی مرنجان دو بیننده را
نیابد بدو نیز اندیشه راه
که او برتر از نام و از جایگاه
سخن هر چه زین گوهران بگذرد
نیابد بدو راه جان و خرد
خرد گر سخن برگزیند همی
همان را گزیند، که بیند همی
ستودن نداند کس، او را چو هست
میان بندگی را ببایدت بست
خرد را و جان را همی سنجد اوی
در اندیشهٔ سخته کی گنجد اوی
بدین آلت رای و جان و زبان
ستود آفریننده را کی توان
به هستیش باید که خستو شوی
ز گفتار بی‌کار یک‌سو شوی
پرستنده باشی و جوینده راه
به ژرفی به فرمانش کردن نگاه
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
از این پرده برتر سخن‌گاه نیست
ز هستی مر اندیشه را راه نیست
▪️فردوسی
معنی شعر به نام خداوند جان و خرد
۱- به نام خداوند جان و خرد – کز این برتر اندیشه بر نگذردمعنی: به نام خداوند آفریننده جان و اندیشه [سرودن کتاب شاهنامه را آغاز میکنم] که اندیشه و ذهن انسان به بیشتر از این نمی‌تواند برسد (یعنی ذهن انسان قدرت دستیابی به ذات و حقیقت خداوند را ندارد و فقط می‌تواند به نام‌های خداوند فکر کند).
۲- خداوند نام و خداوند جای – خداوند روزی ده رهنمای
معنی: خداوندی که صاحب هر نام و هر مکانی است [اما خودش در یک نام و مکان نمی‌گنجد]، و خداوندی که مخلوقات را روزی می‌دهد و آنها را راهنمایی می‌کند.
۳- خداوند کیوان و گَردان سپهر – فروزندهٔ ماه و ناهید و مهر
معنی: خداوندی که صاحب ستاره کیوان (زحل) و آسمانِ گردان و روشنی‌بخش ماه و سیّاره زهره و خورشید است.
گردان سپهر: آسمانِ دوّار، فلک
۴- به بینندگان، آفریننده را – نبینی، مَرنجان دو بیننده را
معنی: تو نمی‌توانی با دو چشمت خداوند را ببینی، پس دو چشمت را برای دیدن پروردگار آزار مده.
۵- نیابد بدو نیز، اندیشه راه – که او برتر از نام و از جایگاه
معنی: حتی اندیشه محدود انسان هم نمی‌تواند به ذات خداوند که از نام و مکان برتر است راه یابد و آن را درک کند.
۶- ستودن نداند کس او را چو هست – میان بندگی را ببایدت بست
معنی: هیچ‌کس نمی‌تواند خداوند را آنطور که شایسته اوست، ستایش کند، پس باید بندگی و خدمت او را کرد.
میان بستن: آماده شدن، مهیّا شدن
۷- توانا بوَد هرکه دانا بوَد / زدانش، دل پیر، بُرنا بود
معنی: دانایی، توانایی به همراه دارد. هرکس علم و دانش بیاموزد، توانایی انجام کارها را هم پیدا می‌کند. دل انسان پیر هم با آموختن علم و دانش، جوان می‌شود.
برنا: جوان
پیام‌های شعر
– انسان موجودی مادی است و دارای حواس مادی و محدود است– خداوند موجودی مادی نیست
– حواس مادی انسان قدرت درک و دیدن عظمت خداوند را ندارند
– وظیفه انسان در برابر خداوند، بندگی اوست
آخرین ویرایش توسط مدیر:
