ثمین
.
ناظر انجمن
- تاریخ ثبت‌نام
- 8/1/23
- نوشته‌ها
- 1,636
- پسندها
- 3,565
- امتیازها
- 113
- مدال ها
- 6
میوه خشک یکی از خوراکی هایی است که در اثر قرار گرفتن در مقابل آفتاب و یا بر اثر ایجاد گرما به صورت طبیعی یا مصنوعی بخش زیادی از آب میوه تازه از دست رفته است و کمتر از ۱۰ درصد آب اولیه در آن باقی مانده است. سالیان سال است که مردم دنیا به اشکال مختلف از میوه خشک استفاده می کنند و یکی از بهترین راه های نگهداری میوه های تازه را خشک کردن آنها می دانند. انجیر خشک، آلو خشک و کشمش نمونه هایی از سنتی ترین و قدیمی ترین میوه های خشک مصرف شده در دنیا هستند.
میوه های خشک به دلیل آب بسیار کمتر، شیرینی به مراتب بیشتر، طعم بهتر، ماندگاری بالاتر، ارزش غذایی بیشتر و انرژی بخش بودن برای بدن طی دوران زندگی بشر محبوب شده اند و دامنه استفاده از آنها افزایش یافته است و امروز به جرات می توان گفت که بیش از ۹۰ درصد میوه هایی که در دنیا کشت و تولید می شود، به صورت خشک شده نیز موجود است.
توت فرنگی، انبه، پرتقال، طالبی، کیوی، خربزه، آناناس، نارگیل، خیار، پاپایا، کرنبری، بلوبری و ده ها میوه دیگر امروز با استفاده از تکنولوژی های روز خشک شده و به عنوان خشکبار وارد زنجیره غذایی مردم شده اند. به جز میوه های خشک معمول امروز با استفاده از تکنولوژی خوراکی های متفاوتی از میوه های خشک تولید می شود که از آن جمله چیپس میوه حبه ای یا میوه خشک حبه ای است.
چه میوه هایی را میتوان خشک کرد؟
براساس آمار کشمش یا انگور خشک بیش از نیمی از فروش میوه های خشک در دنیا را به خود اختصاص داده و پس از آن میوه های خشکی چون خرما، انجیر، آلو، زردآلو ،هلو، سیب و گلابی بیشترین طرفدار را دارند. عمده این میوه ها از کشمش گرفته تا انجیر و آلو و زردآلو خشک همواره در طول تاریخ جزو زنجیره غذایی بشر بوده اند و امروز نیز به سبب خواص بالا، مقوی و مغذی بودن نقش زیادی در رژیم غذایی مردم دارند.
نکاتی ک هنگام خرید میوه برای خشک کردن بلید ب آن توجه کرد
اما چه نکاتی در انتخاب میوه مناسب برای خشک کردن باید رعایت شود؛ میوه مناسب برای میوه خشک کردن در عین اینکه باید رسیده، خوش طعم و باکیفیت باشد، باید بالغ، سفت و با ظاهر مناسب نیز باشد. اگر میوه بیش از حد رسیده، آسیب دیده و با ظاهری نامناسب باشد اولا ورقه ای کردن آن کار مشکلی است و دوما پس از خشک شدن طعم خوبی نخواهد داشت. میوه نارس نیز به خودی خود طعم کافی را نداشته و شیرینی آن کامل نشده و عموما پس از خشک شدن مطلوب و مناسب ذائقه ما نیست.
پس دقت کنید که میوه رسیده، بالغ و سفت باشد و از نژاد و کیفیت کشت آن مطمئن شوید تا وقتی مشغول خشک کردن میوه در خانه یا خشک کردن میوه در میوه خشک کن هستید در پایان به طور کامل قند میوه آزاد شده و میوه خشک خوشمزه ای به دست آید.
نکات مهمی که قبل از میوه خشک کردن باید رعایت کنید!
اولین مرحله در بخش آماده سازی میوه ها،
شستشوی آنها است؛ حتما دقت کنید که میوه ها به خوبی شسته شوند و آلودگی ها از آنها پاک شود. ابتدا میوه ها را زیر آب سرد و جاری قرار دهید و سپس به آرامی آنها را شستشو داده و آلودگی ها را از روی پوست آنها پاک کنید و سپس آب قرار گرفته روی پوست آنها را به وسیله پارچه یا حوله کاغذی پاک کنید.
مرحله شستشو بسته به نوع میوه اشکال متفاوتی دارد؛ مثلا میوه هایی چون انگور، آلبالو، گیلاس و یا توت را می توان درون آبکش قرار داد و با سرعت بیشتری شستشو داد.
پس از شستشو و خشک کردن سطح میوه ها باید آنها را برش دهید. میوه های بزرگ چون سیب، گلابی، پرتقال، آناناس، نارگیل، انبه و… باید برش داده شوند اما میوه های کوچکی چون انگور، کرنبری، آلبالو، بلوبری و… نیاز به برش ندارند و به صورت درسته یا با هسته یا بدون هسته خشک می شوند.
برخی میوه های بزرگ نیز مثل آناناس و انبه پوست گیری هم می شوند اما مابقی مثل سیب، گلابی و… که پوستشان خوراکیست را با پوست خشک می کنند.
بهترین اندازه برای برش ورقه ای میوه های بزرگ به سلیقه شما بستگی دارد اما برای خشک شدن بهتر و خارج شدن آب کافی از میوه ها، عموما آنها را با ضخامت بین ۲ تا ۶ میلیمتر برش می دهند.
پس از برش ورقه ای میوه ها دقت کنید که آنها را روش هم قرار ندهید و جدا جدا روی یک صفحه
قرار دهید.
اگر می خواهید طعم خاصی به میوه خشک خود بدهید در این مرحله چاشنی مورد نظر خود را تهیه نموده و ورقه های میوه را در آن بغلتانید.
همواره دقت کنید اگر می خواهید سیب خشک یا موز خشک و امثال این میوه ها را تولید نمائید، حتما قبل از خشک نمودن آنها را در یک نوع آب مرکبات مثل آب نارنج آغشته کنید تا سیاه نشود و کیفیت کار شما پایین نیاید.
برای خشک کردن میوه ها در مقابل آفتاب یا به روش صنعتی باید آنها را روی توری های فلزی قرار دهید و برای خشک کردن در مایکروفر و… نیز روی یک سینی مخصوص کافیست
انواع روش های تهیه میوه خشک
پس از انتخاب میوه ها و آماده سازی آنها نوبت به مرحله خشک کردن می رسد. ابتدا باید هدفتان را مشخص کنید که آیا شما قصد تهیه میوه خشک در منزل را دارید تا به دنبال یادگیری طرز تهیه میوه خشک با دستگاه هستید. ما در این مقاله تهیه میوه خشک خانگی به چند روش و خشک کردن میوه با دستگاه خشک کن صنعتی را آموزش خواهیم داد.
▪︎طرز تهیه میوه خشک با نور آفتاب
خشک کردن میوه با آفتاب و در فضای باز از هزاران سال قبل مورد استفاده بشر بوده است. در ادامه می خواهیم به بیان این روش بپردازیم:
در این روش کافیست پس از انتخاب دقیق و درست میوه، ورقه های میوه یا میوه های کوچک را روی سینی یا توری فلزی به گونه ای که روی هم نباشند و کمی فاصله داشته باشند چیدید، از گرمای هوا استفاده کنید.
در این روش آب و هوا بسیار مهم است. عموما این کار را می توانید در تابستان و فصل گرم سال انجام دهید تا آفتاب قدرت کافی برای خارج کردن آب از داخل میوه ها را داشته باشد. حداقل دمای مورد نیاز برای اینکه میوه خشک خوبی در فضای باز تولید کنید ۳۰ درجه سانتیگراد است. دقت داشته باشید که این روش بسیار زمان بر است و باید صبر و حوصله کافی داشته باشید.
ابتدا یک مکان مناسب انتخاب کنید که میوه ها از گزند حیوانات و حشرات دور باشند و سپس توری های فلزی را در این قسمت قرار دهید. حتما سینی یا توری میوه ها باید کمی از زمین فاصله داشته و روی آنها نیز چیزی نباشد تا آفتاب مستقیم روی آنها تابیده و باد نیز به روند خشک شدن و خارج شدن رطوبت کمک کند.
برای تسریع در سرعت خشک شدن می توانید یک ورقه آلومینیومی را زیر سینی یا توری میوه ها قرار داده تا نور خورشید را بیشتر منعکس کرده و روی میوه ها متمرکز کند. اگر می خواهید رطوبت به میوه ها بازنگردد شب ها که آفتاب نیست و گرمای هوا بسیار کمتر است آنها را به داخل خانه ببرید. خشک کردن در این روش بسیار طولانی است و مستمر باید آنها را چک کنید تا از پیشرفت روند خشک شدن مطمئن شوید.
در این روش به جز زمان طولانی امکان آلوده شدن میوه ها به گرد و غبار و ورود حشرات موزی به آنها نیز وجود دارد و توصیه می شود کمتر از آن استفاده کنید.
▪︎روش تولید میوه خشک در فر
اگر به دنبال طرز تهیه میوه خشک در فر و در خانه هستید، این بخش را حتما مطالعه کنید:
پس از انتخاب میوه ها، شستشو و برش ورقه ای آنها، میوه های ورقه ای شده یا کامل (میوه های کوچک) را روی سینی مخصوص فر بچینید. چینش میوه های ورقه ای شده باید به گونه ای باشد که روی هم نباشد و یک فاصله جزئی با هم داشته و به هم برخورد نکرده باشند.
فر را با کمترین درجه حرارت ممکن یعنی به عنوان مثال ۱۵۰ تا ۲۰۰ درجه فارنهایت یا ۵۰ درجه سانتیگراد گرم کنید و پس از چند دقیقه که فر به خوبی گرم شد سینی را داخل فر قرار داده و مراقب باشید هدف خشک کردن میوه هاست نه پختن آنها، پس به درجه فر حتما دقت داشته باشید.
مراقب سینی های میوه باشید و حدودا بسته به کیفیت فر بین ۴ تا ۸ ساعت برای خشک شدن میوه ها زمان کافی است. البته این زمان به نوع میوه و میزان آب موجود در آنها و ضخامت برش بستگی دارد.
حتما دقت کنید که نباید برای تسریع در فرآیند خشک شدن میوه حرارت را زیاد کنید چراکه میوه ها می سوزند و دیگر قابل خوردن نیستند.
همچنین مراقب باشید که تمام آب موجود در میوه ها تبخیر نشود و محصول نهایی ترد ترد نباشد و در حدی که کمتر از ۱۰ درصد آب درون آن باقی مانده و جویدنی باشد کافیست.
▪︎روش تهیه میوه خشک با استفاده از بخاری یا شوفاژ
اگر دستگاه میوه خشک کن ندارید، روش خشک کردن میوه ها روی بخاری بهترین راه است؛
▪︎استفاده از بخاری یا شوفاژ فرقی ندارد است. برای این کار ابتدا روی بخاری یا شوفاژ را با فویل آلومینیومی بپوشانید.
▪︎ روی فویل یک پارچه تمیز نخی پهن کنید. استفاده از پارچه بدون پرز اهمیت زیادی دارد پس اگر پارچه نخی ندارید سعی کنید از پارچه‌ای استفاده کنید که پرز نداشته باشد و چیپس شما خراب نشود.
▪︎میوه‌ها را روی پارچه بچینید و زمان بدهید تا کاملا خشک شوند.
▪︎استفاده از پارچه این مزیت را دارد که دیگر نیازی به زیرورو کردن میوه‌ها نیست و با گذشت زمان مناسب، میوه‌ها به خوبی و یک‌دست خشک خواهند شد.
▪︎بعد از گذشت زمان مورد نظر، میوه‌ها را از پارچه جدا کرده و داخل ظرف در بسته بریزید.
▪︎البته خشک کردن پرتقال روی شوفاژ کمی بیشتر زمان می‌برد و باید تا جایی که می‌توانید برش‌ها را نازک بزنید.
▪︎مدت زمان مورد نیاز؛ به ضخامت میوه، حرارت بخاری یا شوفاژ، نوع میوه و … بستگی دارد.
▪︎برای مثال می‌توانید آخر شب میوه‌ها را روی بخاری یا شوفاژ بچینید و ظهر فردا آنها را جمع کنید، یعنی چیزی در حدود 10-12 ساعت زمان بدهید تا میوه‌ها خوب خشک شوند.
▪︎توجه کنید که میوه‌ها تا وقتی‌که روی بخاری هستند کمی نم‌دار به نظر می‌رسند اما وقتی خنک شوند، سفت می‌شوند.
▪︎روش خشک کردن کیوی روی بخاری، روش خشک کردن موز روی بخاری و یا روش خشک کردن سيب روی بخاری نیز به همین ترتیب است، منتهی
▪︎برای جلوگیری از سیاه شدن این سه نوع میوه، کمی آبلیمو به مقداری آب بزنید و این برش‌های میوه را چند دقیقه داخل آن غوطه ور کنید
▪︎خشک کردن میوه با میوه خشک کن
در این مرحله از آموزش طرز تهیه میوه خشک به روش صنعتی یا نیمه صنعتی خانگی یعنی استفاده از دستگاه خشک کن می رسیم. طرز خشک کردن میوه در این حالت در خانه با دستگاه های خشک کن کوچک یا با دستگاه های خشک کن صنعتی غول پیکر آنقدری متفاوت نیست و تفاوت در حجم کار است.
ابتدا در این روش باید دما را مطابق با دستور آن روی عدد مناسبی قرار دهید که عموما محدوده ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد است؛ البته دما بسته به میوه ای که می خواهید خشک کنید نیز متفاوت است و باید با تجربه دمای مناسب را مطابق دستگاه خود به دست آورید. پس از اینکه میوه ها را روی توری های فلزی و مخصوص به طوری چیدید که روی هم نباشند و یک فاصله حداقلی با هم داشته باشند می توانید توری ها را درون قفسه های مخصوص دستگاه مطابق با ظرفیت آن چیده و قفسه ها را به داخل دستگاه منتقل کنید.
وقتی دستگاه را روشن کردید بسته به نوع میوه، میزان آب موجود در آن و ضخامت برش بین ۱۰ تا ۲۰ ساعت زمان برای اتمام فرآیند خشک شدن میوه ها نیاز است. حتما هر ۴ تا ۶ ساعت وضعیت میوه ها را بررسی کنید که از سوختن یا چروکیده شدن بیش از حد آنها جلوگیری شود.
میوه خشکی که از دستگاه خارج می کنید نباید ترد باشد و به حدی باید خشک شده باشد که بتوان آنها را به راحتی جوید و تا حدودی سفت باشد.
روش نگهداری میوه خشک
حالا که یاد گرفتیم که چطوری میوه خشک درست کنیم و روش تولید میوه خشک صنعتی و خانگی را آموزش دیدیم، باید نکاتی را نیز در خصوص نگهداری میوه خشک بیاموزیم. حتما دقت کنید که میوه های خشک شده را در ظرف دربسته و در جای خنک نگهداری کنید. این کار به شما کمک می کند که ماندگاری میوه های خشک بیشتر شده و تا یکسال نیز با کیفیت کافی آنها را نگه دارید.
اگر میوه های خشک شده را نیز بسته بندی کردید پس از بازکردن آنها سعی کنید آنها را در یخچال نگهداری کنید تا کیفیت اولیه خود را از دست ندهند.
چطوری میوه خشک درست کنیم تا سیاه نشه؟
اگر نگران سیاه شدن میوه خشک تولیدی خود هستید می توانید در روند آماده سازی آنها را در محلول های مخصوص ارگانیک یا شیمیایی موجود در بازار قرار دهید. این محلول ها رنگ میوه خشک شما را حفظ می کنند.
آخرین ویرایش:
