اعتصامی
هلنم کاش بمونی تو برام
مدیر کل
- تاریخ ثبت‌نام
- 4/10/22
- نوشته‌ها
- 22,445
- پسندها
- 22,520
- امتیازها
- 113
- مدال ها
- 6
از گذشته‌های دور و در شب عید قربان، رسمی تحت عنوان بیرق زدن که موسوم به بیرق زنان یا بیرق زنون می‌باشد، در شهر دزفول رایج و متداول بوده است . در این رسم به تعداد افراد خانواده حاجی، بیرق‌های کوچکی که مثلثی شکل هستند، تهیه می‌شود و پایه هر یک از این بیرق‌ها که شبیه پرچم می‌باشد دارای طول‌های مختلفی است. مثلاً طول اولین بیرق از یک یا ۱/۵ یا متر شروع شده و به نسبت افراد کوتاه‌تر می‌شود. یعنی به اندازه سن افراد خانواده برای هر یک از افراد، یک بیرق زده می‌شود که رنگ آنها سفید و سبز است. رنگ سفید که بیرق بزرگ است، برای حاجی یا پدر خانواده است. اگر زن و مرد هر دو به خانه خدا مشرف شده باشند، برای هر دو نفر آنها دو بیرق سفید که باز هم طول پایه بیرق زن کمی کوتاه‌تر از بیرق مرد نصب می‌شود و سپس به تعداد اولاد هر خانواده بیرق تهیه شده و در شب عید قربان که در دزفول به شب بیرق زنان معروف است، همه فامیل و بستگان و آشنایان در منزل حاجی جمع شده و پس از صرف شام و پذیرایی به اجرای مراسم مداحی و دعاخوانی توسط مداحان اقدام به نصب بیرق‌ها در پشت بام می‌کنند. پس از نصب هر بیرق و ذکر نام وی که همراه با خواندن اشعار محلی به گویش دزفولی است صلوات فرستاده می شود و برای سلامتی آنان دعا می‌کنند. این رسم تا پاسی از شب عید قربان در منازل و خانواده‌ها ادامه داشته و مردم به جشن و شعرخوانی می‌پردازند. این رسم کهن تا به امروز در دزفول استمرار داشته‌است و همه ساله برگزار می شود.
در گذشته این مراسم از شب عید قربان شروع و تا ظهر عید قربان ادامه داشته است. برخی خانواده ها از روز قبل، حمام عمومی شهر را برای مهمانان این مراسم قرق می‌کردند تا همه پاکیزه در این مراسم مقدس حضور یابند. ولیمه این شب غذای سنتی باقالی پلو با خورش نخود بوده است. این غذا، از غذاهای سنتی دزفول است که در تمامی جشنها تهیه می شود. غذا را در ظرفهای مخصوصی به نام خنچه (سینیهای مستطیلی بزرگ پایه دار) قرار می‌دادند و همراه سُوزی (تربچه قرمز با برگ) از مهمانان پذیرایی می‌کردند. سینی هایی که گاه تا 15 نفر از مهمانان را دور خود جمع میکرد. قسمت اصلی مراسم پس از صرف شام شروع می شد. بدین شکل که در مجلس مردانه، توسط درویشان، چووشی و مولودی خوانی عروسی حضرت زهرا(س) خوانده می شد و در مجلس زنان نیز زنان با نواختن دایره و دف شادی می‌کردند. سپس زنان و مردان با ادامه شعرخوانی، پایکوبی و دفزنی بیرق ها را آماده کرده و گروهی از مردان، آنها را به رسم متداول در پشتبام نصب می‌کردند و معمولا در همین مراسم، گوسفندی قربانی و میان فقرا تقسیم میشد. مراسم که تمام می شد بیشتر حاضران، با آرزوی قبولی حج به خانه هایشان بازمیگشتند؛ ولی اقوام نزدیک، شب را در منزل حاجی می ماندند تا روز بعد، مراسم عید قربان را به جای آورند و با ولیمه ای، اختتامیه مراسم را برگزار کنند.
در این روز، غذای نون چربی و بادمجان سرخ شده، تدارک دیده و مردم را برای ناهار دعوت می‌کردند. نون چربی غذایی است سنتی که از باقیمانده شام شب قبل تهیه میشد. بدین شکل که گوشت و نخود (خورش نخود) را جدا کرده و نانهای تافتون محلی را در آب چرب و لذیذ خورش خیسانده و طعم می دادند. سپس آنها را در سینی بزرگی قرار می‌دادند و گوشتها و نخودها روی آنها می‌گذاشتند و همراه تربچه از مهمانان پذیرایی می کردند و بدین شکل مراسم خاتمه می یافت.
نکته آخر، پوشش اعضای خانواده و خویشان نزدیک فرد حاجی، در شب بیرق زنان است. آنها در این شب لباس نو می پوشند و زنان و دختران، لباس سبز رنگ مخصوصی تن می کنند. این لباس هدیه ای است با عنوان خلعتونه که از سوی افراد، قبل از رفتن به حج، به زنان خانواده مثل دختران. عروسان، نوهها، خواهرها، زنان برادر و مادر زن و مادر شوهر پیشکش می‌شود و شامل یک قواره پارچه سبز (برای تهیه پیراهن)و توری سبز رنگ (برای تهیه شال) است چرا که رنگ سبز در این دیار مانند بسیاری از شهرهای دیگر ایران، از جایگاه و کاربرد ویژهای برخوردار است
در گذشته این مراسم از شب عید قربان شروع و تا ظهر عید قربان ادامه داشته است. برخی خانواده ها از روز قبل، حمام عمومی شهر را برای مهمانان این مراسم قرق می‌کردند تا همه پاکیزه در این مراسم مقدس حضور یابند. ولیمه این شب غذای سنتی باقالی پلو با خورش نخود بوده است. این غذا، از غذاهای سنتی دزفول است که در تمامی جشنها تهیه می شود. غذا را در ظرفهای مخصوصی به نام خنچه (سینیهای مستطیلی بزرگ پایه دار) قرار می‌دادند و همراه سُوزی (تربچه قرمز با برگ) از مهمانان پذیرایی می‌کردند. سینی هایی که گاه تا 15 نفر از مهمانان را دور خود جمع میکرد. قسمت اصلی مراسم پس از صرف شام شروع می شد. بدین شکل که در مجلس مردانه، توسط درویشان، چووشی و مولودی خوانی عروسی حضرت زهرا(س) خوانده می شد و در مجلس زنان نیز زنان با نواختن دایره و دف شادی می‌کردند. سپس زنان و مردان با ادامه شعرخوانی، پایکوبی و دفزنی بیرق ها را آماده کرده و گروهی از مردان، آنها را به رسم متداول در پشتبام نصب می‌کردند و معمولا در همین مراسم، گوسفندی قربانی و میان فقرا تقسیم میشد. مراسم که تمام می شد بیشتر حاضران، با آرزوی قبولی حج به خانه هایشان بازمیگشتند؛ ولی اقوام نزدیک، شب را در منزل حاجی می ماندند تا روز بعد، مراسم عید قربان را به جای آورند و با ولیمه ای، اختتامیه مراسم را برگزار کنند.
در این روز، غذای نون چربی و بادمجان سرخ شده، تدارک دیده و مردم را برای ناهار دعوت می‌کردند. نون چربی غذایی است سنتی که از باقیمانده شام شب قبل تهیه میشد. بدین شکل که گوشت و نخود (خورش نخود) را جدا کرده و نانهای تافتون محلی را در آب چرب و لذیذ خورش خیسانده و طعم می دادند. سپس آنها را در سینی بزرگی قرار می‌دادند و گوشتها و نخودها روی آنها می‌گذاشتند و همراه تربچه از مهمانان پذیرایی می کردند و بدین شکل مراسم خاتمه می یافت.
نکته آخر، پوشش اعضای خانواده و خویشان نزدیک فرد حاجی، در شب بیرق زنان است. آنها در این شب لباس نو می پوشند و زنان و دختران، لباس سبز رنگ مخصوصی تن می کنند. این لباس هدیه ای است با عنوان خلعتونه که از سوی افراد، قبل از رفتن به حج، به زنان خانواده مثل دختران. عروسان، نوهها، خواهرها، زنان برادر و مادر زن و مادر شوهر پیشکش می‌شود و شامل یک قواره پارچه سبز (برای تهیه پیراهن)و توری سبز رنگ (برای تهیه شال) است چرا که رنگ سبز در این دیار مانند بسیاری از شهرهای دیگر ایران، از جایگاه و کاربرد ویژهای برخوردار است
آخرین ویرایش توسط مدیر:
