عوارض قرص خواب آلپرازولام + چگونگی مصرف

[هانا]

آلپرازولام چیست؟
آلپرازولام یک داروی معروف بنزودیازپینی است که با اثرات آرامبخشی خود در درمان اختلالات اضطرابی و حملات اضطرابی(پنیک) کاربرد زیادی دارد.این دارو در دنیا با نام تجاری زاناکس معروف شده است.

پیش از مصرف آلپرازولام:
-سابقه‌ی حساسیت به آلپرازولام یا هر دارو ،مکمل و ماده‌ی غذایی دیگری را حتماً به پزشک اطلاع دهید.
-چنانچه مبتلا به بیماری چشمی آب سیاه یا گلوکوم می‌باشید، پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورت سابقه یا ابتلا به اختلالات تنفسی حتماً پزشک را در جریان قرار دهید.
-در صورتی که در حال مصرف داروهایی همچون کلاریترومایسین، ایتراکونازول یا کتوکونازول هستید، حتماً پیش از مصرف آلپرازولام به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین لازم است لیستی از کلیه‌ی داروهای مصرفی خود(شامل تمامی داروهای نسخه‌ای و بدون نسخه که مصرف می نمایید) تهیه کنید و در اختیار پزشک و داروساز خود قرار دهید تا در صورت وجود تداخل دارویی، اقدامات لازم انجام شود.
-شیردهی به نوزاد در مدت درمان با این دارو باید قطع گردد.
-مصرف این دارو با توجه به وضعیت شما و با تجویز پزشک مجاز است. از خوددرمانی و همچنین پیشنهاد این دارو به سایر افراد خودداری کنید.
-با وجود اینکه مصرف طولانی مدت این دارو‌به صورت مداوم توصیه نمی‌شود، اما در برخی افراد به صورت طولانی مدت جهت خواب آوری و آرامبخشی استفاده می‌گردد. در این موارد لازم است با پزشک در مورد روش قطع صحیح دارو و جایگزین کردن داروی مناسب صحبت شود و از قطع ناگهانی یا ادامه ی غیراصولی درمان با این دارو خودداری گردد.
-سابقه یا ابتلا به هرگونه بیماری یا اختلال را حتماً پیش از شروع به درمان با آلپرازولام در اختیار پزشک قرار دهید تا از مناسب بودن مصرف این دارو برای شما اطمینان حاصل شود.
-چنانچه مبتلا به بیماری فنیل‌کتونوریا می‌باشید، قبل از شروع هر دارویی با پزشک یا داروساز مشورت نمایید. برخی فرآورده‌ها ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند.

نحوه ی مصرف آلپرازولام:
-آلپرازولام را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف نمایید. این دارو را می توان همراه یا بدون غذا مصرف نمود. در صورت مشاهده‌ی عوارض گوارشی، بهتر است آن را همراه با یک‌ وعده غذای سبک میل کنید.
-قرص‌های آهسته رهش آلپرازولام را به صورت کامل ببلعید و از جویدن یا شکستن و خرد کردن آنها خودداری نمایید.
-در صورت استفاده از فرآورده‌خوراکی مایع، حتماً از سرنگ یا قطره‌چکان جهت اندازه گیری مقدار دقیق مصرف استفاده نمایید.
-فرم مایع خوراکی آلپرازولام را می‌توانید با آب‌میوه، سودا و سس یا پوره‌ی سیب یا پودینگ برای طعم‌بهتر مخلوط کنید.(مخلوط را بلافاصله مصرف نمایید و برای دفعات بعد نگهداری نکنید)
-در برخی کشورها آلپرازولام‌به صورت قرص‌های مکیدنی بازشونده در دهان هم تولید می‌شود. در این فرآورده‌ها، چنانچه قرص در پوشش فلزی قرار دارد، از فشار دادن قرص برای خارج کردن آن از پوشش فلزی خودداری کنید و از دست خشک جهت برداشتن قرص از داخل پوشش استفاده نمایید. قرص را روی زبان بگذارید و اجازه دهید حل شود.نیاز به مصرف آب نمی باشد.همچنین از بلعیدن، جویدن، شکستن یا خردکردن این قرص‌ها خودداری نمایید.
-چنانچه نیاز به اقدام درمانی یا مراقبتی دیگری داشتید حتماً درمانگر خود (پزشک، دندانپزشک، پرستار، داروساز)را در جریان مصرف آلپرازولام قراردهید.
-در صورتی که از این دارو در طولانی مدت یا با دوز بالا مصرف نموده‌اید، ممکن است ادامه ی مصرف این دارو حتی با بیشتر کردن مقدار مصرف برای شما کارآیی گذشته را نداشته باشد. این به دلیل مقاومتی است که در بدن نسبت به اثرات این دارو ایجاد می‌شود. پس از هرگونه تغییری در مقدار مصرف بپرهیزید و این مساله را با پزشک‌درمیان بگذارید.
-تا زمانی که اثرات مصرف آلپرازولام باقی است(خواب‌آلودگی، گیجی، خستگی و…) از رانندگی و کار با ابزاری که نیاز به احتیاط و دقت بیشتری دارند، خودداری نمایید.
-از مصرف ترکیبات الکلی همراه با این دارو‌ خودداری نمایید.
-حتماً با پزشک خود در مورد مصرف هرگونه مواد مخدر و داروی آرامبخش دیگر همزمان با مصرف آلپرازولام صحبت کنید. مصرف همزمان این فرآورده‌ها با آلپرازولام می تواند سمیت و عوارض جدی ایجاد نماید.
-در صورت مصرف طولانی مدت، آزمایشات خون درخواست شده توسط پزشک را به صورت دوره‌ای انجام دهید.
-اگر ‌در رژیم غذایی شما به صورت متداول گریپ فروت یا آب گریپ‌فروت وجود دارد، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
-چنانچه به تازگی مصرف دخانیات را آغاز یا قطع نموده‌اید، پزشک خود را در جریان قرار دهید. ممکن است نیاز به تغییراتی در مقدار مصرف آلپرازولام داشته باشید.
-اگر سن شما بیشتر از ۶۵سال می‌باشد، این دارو را با احتیاط و مراقبت بیشتری مصرف نمایید.عوارض داروهای آرامبخش با افزایش سن، افزایش می‌یابد.
-از آنجا که مصرف این دارو در دوران بارداری(به خصوص در سه‌ماهه‌ی اول) می تواند عوارضی برای جنین در پی داشته باشد، در صورت شک به بارداری یا تصمیم به بارداری، حتماً پزشک خود را در جریان قرار‌دهید.
-از شروع، تغییر مقدار مصرف یا قطع ناگهانی دارو بدون نظر پزشک، خودداری نمایید. قطع ناگهانی این دارو (خصوصاً در مصرف طولانی مدت) می‌تواند عوارض بدی از جمله تشنج در پی داشته‌باشد.

توصیه های دارویی در مدت مصرف آلپرازولام:
-در صورت فراموشی یک‌نوبت مصرف آلپرازولام، به محض یادآوری دارو را مصرف نمایید. چنانچه به نوبت بعد مصرف خیلی نزدیک بود، دوز فراموش شده را مصرف ننموده و نوبت‌های بعدی را طبق روال سابق مصرف نمایید. از دوبرابر نمودن مقدار مصرف دارو در یک‌نوبت جهت جبران نوبت فراموش شده خودداری نمایید.
-اگر آلپرازولام تنها برای مواقع ضروری و در صورت نیاز تجویز شده است، حتماً از پزشک یا داروساز در مورد تعداد دفعات مجاز روزانه برای مصرف آلپرازولام با توجه به شرایط خودتان سوال کنید.
-چنانچه علائم بیماری شما بدتر شد یا اثرات مطلوبی از درمان با آلپرازولام مشاهده نکردید، پیش از هر اقدامی حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
-آلپرازولام یک داروی بنزودیازپینی می‌باشد. از آنجا که مصرف همزمان بنزودیازپین‌ها با داروهای اپیوئیدی(داروهای آرامبخش و تسکین دهنده مانند کدئین، اکسی‌کدون، مورفین و…) می‌تواند زمینه‌ساز عوارض جدی از جمله کاهش تعداد تنفس یا اختلال تنفسی منجر به مرگ‌شود، در صورتی که آلپرازولام را با داروهای اینچنینی و مواد مخدر مصرف نموده‌اید، حتماً به پزشک اطلاع دهید و در صورت مشاهده ی علائمی همچون خواب‌آلودگی و گیجی شدید، کند شدن یا کوتاه شدن نفس‌هابه مرکز درمانی مراجعه نمایید.(اگر همراه بیمار هستید و به مصرف همزمان این داروها با آلپرازولام مشکوک‌می‌باشید و علائمی همچون خواب آلودگی شدید، افت هوشیاری، خواب عمیق همراه با صدای خرخر به صورتیکه بیمار بیدار نمی شود را مشاهده کرده‌اید، حتماً با مرکز درمانی یا اورژانس مسمومیت تماس بگیرید.)
-امکان ایجاد وابستگی یا سومصرف در مصرف آلپرازولام مانند سایر داروهای بنزودیازپینی وجود دارد.در مدت درمان با این دارو تحت نظر پزشک‌باشید، تحت نظر پزشک در زمان مناسب دارو را به تدریج قطع نمایید و از ادامه ی مصرف خودسرانه‌ی آن بپرهیزید.
-در مواردی پس از قطع مصرف این دارو، عوارض ترک ممکن است از چند هفته تا بیش از ۱۲ماه باقی بماند.در صورت احساس اضطراب، اختلال در حافظه، یادگیری یا تمرکز، اختلالات خواب، احساس سوزش، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن دست و پا، ضعف، لرزش، پرش عضلات، شنیدن صدای زنگ در گوش‌ها یا هر علامت ناخوشایندی حتماً به پزشک مراجعه نمایید.

عوارض جدی آلپرازولام:
-در صورت مشاهده‌ی علائم حساسیت به دارو همچون لکه‌های قرمز پوستی، کهیر، خارش، قرمزی، تورم، پوسته پوسته شدن یا کنده‌شدن لایه‌ای از پوست همراه یا بدون تب ، خس خس سینه، سختی در نفس کشیدن، احساس فشار در قفسه سینه یا گلو، مشکل در بلع یا صحبت کردن، تغییر صدای غیر طبیعی، تورم دهان، صورت، لب‌ها، زبان یا گلو حتماً به پزشک اطلاع دهید.
-چنانچه علائم افسردگی، افکار آزاردهنده و خودکشی، عدم تعادل در عواطف و احساسات، افکار غیرطبیعی اضطرابی یا کاهش تمرکز وتوجه را در بیمار می‌بینید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
-در صورت بروز علائمی همچون عدم تعادل، کوتاه شدن نفس‌ها، سرگیجه‌ی شدید یا ازحال‌ رفتن و افتادن، گیجی شدید، اختلال در حافظه یا تکلم، مشکل در دفع ادرار، مشکل در کنترل حرکات بدن، پرش عضلات، ضربان قلب بالا، تاری دید و اختلال در قاعدگی، حتماً به پزشک مراجعه نمایید تا اقدامات لازم انجام گیرد.

عوارض شایع آلپرازولام:
معمولاً ﻋﻮﺍﺭﺽ ﺟﺎﻧﺒﻰ ﺩﺭ ابتدای ﺩﺭﻣﺎﻥ نمایان می‌شوند ﻭ ﺍﻏﻠﺐ در ادامه ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻣﻰ‌ﮔﺮﺩند.در مواردی طبق صلاحدید پزشک‌نیاز به تنظیم مجدد دوز دارند.
-احساس گیجی، خواب‌آلودگی، خستگی یا ضعف از عوارض شایع آلپرازولام می‌باشد. پس از مصرف دارو تا زمانی که این اثرات باقی‌است، از رانندگی و کار با ابزار خطرناک خودداری نمایید.
-خشکی دهان در مدت درمان با این دارو می تواند رخ دهد. جهت کاهش آن می توانید از آدامس یا آب نبات‌های بدون قند استفاده نمایید.
-تغییرات در اشتها،یبوست، اسهال، تهوع یا مشکلات گوارشی، کاهش یا افزایش وزن، مشکلات خواب، سردرد و تعریق بیش از حد ممکن است در اثر مصرف این دارو ایجاد شود.
-در صورت بروز مشکلات جنسی یا تغییر در میل جنسی، با پزشک خود مشورت نمایید.

شرایط نگهداری آلپرازولام
-فرآورده‌های حاوی آلپرازولام را در دمای معمول اتاق و در جای خنک نگهداری کنید. از نگهداری داروها در حمام یا محیط‌های مرطوب خودداری کنید.
-دارو را دور از دسترس اطفال،‌ حیوانات‌خانگی و سایر افراد قرار دهید.
-فرم مایع دارو را دور از تابش مستقیم نور نگهداری کنید و باقی ماند‌ه‌ی دارو را در صورتی که ۹۰روز از باز شدن آن گذشته باشد، دور بریزید.
-در صورت نیاز به دور ریختن داروهای تاریخ گذشته با داروساز مشورت نمایید و از ریختن دارو در فاضلاب یا زباله‌های عادی خودداری کنید.

اطلاعات تخصصی​

موارد مصرف آلپرازولام​

آلپرازولام در كنترل اختلالات اضطراب براي تسكين كوتاه مدت علائم اضطراب مصرف مي‌شود. اين دارو به عنوان داروي كمكي در درمان اضطراب همراه با افسردگي رواني همچنين در درمان اختلالات پانيك مصرف مي‌شود.

مکانیسم اثر آلپرازولام​

*-اتصال به گیرنده های پس سیناپسی فضاویژه بنزودیازپین در نورون های گابا (موجود در مناطق مختلف سیستم اعصاب مرکزی مانند سیستم لیمبیک و رتیکولار)
- افزایش اثرات مهاری گابا بر نورون های قابل تحریک و ایجاد هایپرپلاریزاسیون و پایدارسازی غشای نورونی (از طریق افزایش نفودپذیری غشای نورونی نسبت به یون کلر)
- گیرنده های بنزودیازپین و اثرات آن ها وابسته به GABA-A می باشد اما بنزودیازپین به گیرنده گابا متصل نمی شود.

فارماکوکینتیک آلپرازولام​

*جذب: کامل (پیوسته رهش آهسته تر از سریع رهش، سرعت جذب در دوز شبانه بیشتر از دوز روزانه)
فراهمی زیستی: سریع رهش 92-84%، پیوسته رهش 90%
پیک پلاسمایی:
سریع رهش 2-1 ساعت
پیوسته رهش در نوجوانان و بزرگسالان 9 ساعت (33% کاهش در صورت مصرف با غذای چرب، 33% افزایش در صورت مصرف ≥ 1 ساعت پس از غذای چرب، 1 ساعت کاهش در صورت مصرف هنگام خواب)
قرص بازشونده در دهان 2-1.5 ساعت (15 دقیقه سریعتر در صورت مصرف با آب، 4 ساعت افزایش در صورت مصرف با غذای چرب)
اتصال به پروتئین: 80% (عمدتا به آلبومین)
متابولیسم: کبدی (از طریق CYP3A4، به متابولیت های فعال و غیرفعال)
نیمه عمر:
بزرگسالان سریع رهش 26.9-6.3 ساعت، پیوسته رهش 15.8-10.7 ساعت، قرص بازشونده در دهان 19.2-7.9 ساعت
بیماری کبدی ناشی از الکل 65.3-5.8 ساعت
افراد چاق 40.4-9.9 ساعت
سالمندان 26.9-9 ساعت
دفع: ادرار (داروی تغییرنیافته و متابولیت)

عوارض جانبی آلپرازولام​

*عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: خواب آلودگی، خستگی، سدیشن، آتاکسی، اختلال حافظه، تحریک پذیری، اختلال شناختی، دیس آرتری (گفتارفلجی)، سرگیجه، افسردگی
پوستی: راش پوستی
غدد درون ریز و متابولیسم: افزایش وزن، کاهش وزن، کاهش میل جنسی
گوارشی: افزایش اشتها، کاهش اشتها، یبوست، خشکی دهان
ادراری تناسلی: سختی در دفع ادرار
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: افت فشار خون، درد قفسه سینه، تپش قلب
سیستم اعصاب مرکزی: گیجی، تغییر سطح هوشیاری، مهارگسیختگی، اختلال توجه، اختلال تعادی، آکاتیزی (بی قراری حرکتی)، دیس اورینتیشن (اختلال در تشخیص موقعیت)، لتارژی، پرحرفی، جدایی از حقیقت، آژیتاسیون، زوال شخصیت، سردرد، بی خوابی، کسالت، عصبانیت، کابوس شبانه، بی قراری، سرگیجه، اضطراب، گرگرفتگی، پرخوابی، هیپوستزی (اختلال حس لامسه)، دیستونی
پوستی: واکنش آلرژیک پوست، درماتیت، افزایش تعریق، خارش
غدد درون ریز و متابولیسم: اختلال قاعدگی، افزایش میل جنسی، تغییر در میل جنسی، گرگرفتگی
گوارشی: تهوع، ریزش غیرعادی (سیالوره)، بی اشتهایی، درد شکمی، اسهال، سوء هاضمه، استفراغ
ادراری تناسلی: اختلالات جنسی، قاعدگی دردناک، بی اختیاری ادرار
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد مفاصل، دیس کینزی، درد عضلانی، کمر درد، کرامپ عضلانی، پرش عضلات، لرزش، ضعف، درد دست و پا
چشمی: تاری دید
تنفسی: تنگی نفس، هایپرونتیلاسیون (تنفس زیاد و سریع)، احتقان بینی، رینیت آلرژیک
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: وابستگی به دارو، علائم ترک دارو

تداخلات دارویی آلپرازولام​

* مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP3A4
- مهارکننده CYP3A4 (ضعیف)
- تشدید اثرات تضعیف‌کننده CNS

تداخلات رده X (پرهیز):
آزلاستین (نازال)، برومپریدول، کانیواپتان، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، ایدلالیسیب، ایندیناویر، ایتراکونازول، کتوکونازول (سیستمیک)، الانزاپین، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، پیموزاید، سدیم اکسیبات، تالیدومید

کاهش اثرات داروها توسط آلپرازولام :
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات آلپرازولام توسط داروها:
القاکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4، دابرافنیب، دفراسیروکس، انزالوتامید، اردافتینیب، ایووسیدنیب، میتوتان، ساریلومب، سیلتوکسیمب، مشتقات تئوفیلین، توسیلیزومب، یوهیمبین

افزایش اثرات داروها توسط آلپرازولام:
الکل (اتیل)، آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، کلوزاپین، داروهای تضعیف‌کننده CNS، دوفتیلید، فلیبانسرین، فلونیترازپام، لمبورکسانت، لومیتاپید، متادون، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، نیمودیپین، آگونیست های اوپیوئیدی، اورفنادرین، اوکسی‌کدون، پارالدهید، پیموزاید، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سدیم اکسیبات، سوورکسانت، تالیدومید، تریازولام، آبروگپنت، زولپیدم

افزایش اثرات آلپرازولام توسط داروها:
آلیزاپرید، اپرپیتانت، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، کلوفازیمین، کانیواپتان، مهارکننده‌های قوی و متوسط CYP3A4، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، دوولیسیب، اردافتینیب، اریترومایسین (سیستمیک)، اسکتامین، فلووکسامین، فوس اپرپیتانت، فوس نتوپیتانت، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، هیدروکسی زین، ایدلالیسیب، ایندیناویر، ایتراکونازول، گیاه کاوا، کتوکونازول (سیستمیک)، لاروترکتینیب، لمبورکسانت، لیسورید مالئات، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، ملاتونین، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، میفپریستون، مینوسیکلین، نابیلون، نتوپیتانت، الانزاپین، اومبیتاسویر، پاریتاپرویر/ ریتوناویر/ داسابوویر، اوکسوممازین، پالبوسیکلیب، پرامپانل، روفینامید، سیمپرویر، استریپنتول، تدوگلوتاید، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین

تداخل با غذا:
در صورت مصرف غذای پرچرب دو ساعت پیش از مصرف دارو با فرمولاسیون آهسته رهش، حداکثر غلظت دارو 25% افزایش می‌یابد.
در صورت مصرف دارو بلافاصله پس از غذا، مدت زمان رسیدن به حداکثر غلظت، 33% کاهش می‌یابد.
چنانچه 1 ساعت پس از مصرف دارو، غذا میل شود این زمان 33% افزایش می‌یابد.
راهکار: بدون ملاحظات غذایی مصرف شود.

هشدار ها آلپرازولام​

*1- وضعیت تنفسی و قلبی بیمار پایش گردد.
2- در مصرف طولانی مدت دارو، ارزیابی عملکرد کبدی ضروری می باشد.
3- بیمار از لحاظ سابقه اعتیاد و بروز دپرسیون سیستم اعصاب مرکزی (سدیشن، سرگیجه، گیجی، آتاکسی) ارزیابی گردد.
4- لازم است که نیاز بیمار به ادامه درمان به صورت دوره ای ارزیابی گردد.
- لازم است که در بیماران بستری، تمهیداتی به منظور جلوگیری از سقوط و به زمین افتادن بیمار در نظر گرفته شود.
- در صورت تصمیم به قطع دارو، کاهش تدریجی دوز مصرفی ضروری می باشد.
- مصرف طولانی مدت دارو به بروز تحمل دارویی، وابستگی و سوء مصرف منجر می گردد.

توصیه های دارویی آلپرازولام​

1 . اين دارو نبايد بيش‌تر از مقدار توصيه شده مصرف شود.

2. در صورتي كه پس از چند هفته، اثربخشي دارو كاهش يافت،از افزايش مقدار مصرف بدون مشورت با پزشك بايد خودداري شود.

3. به منظور كاهش احتمال بروز علائم قطع مصرف، مصرف اين دارو بايد به تدريج قطع شود.

دارو های هم گروه آلپرازولام​

فلورازپام
لورازپام
میدازولام
نیترازپام
اگزازپام
تمازپام
تریازولام
کلردیازپوکساید
کلرازپیک اسید
دلورازپام
دیازپام
اس تازولام