علوانیه معروف ترين سبك موسيقی عربهای خوزستان

  • نویسنده موضوع اعتصامی
  • تاریخ شروع
اعتصامی

اعتصامی

هلنم کاش بمونی تو برام
مدیر کل
تاریخ ثبت‌نام
4/10/22
نوشته‌ها
22,721
پسندها
22,588
امتیازها
113
مدال ها
6
76459 358
طور (سبک) "علوانیه" در موسیقی عربی و در میان تمام اطوار عربی تنها طوری است که در 2 مقام اجرا می شود. در حالی که همه اطوار در یک مقام اجرا می‌شوند.
این که این موسیقی متعلق به خوزستان است ساده اما اثبات آن سخت است.
موسیقی مردم عرب خوزستان به سه دسته موسیقی مقامی، موسیقی رییسی و موسیقی بدوی تقسیم می‌شود. موسیقی مقامی که به آن موسیقی طبقه‌بندی شده و کلاسیک هم گفته می‌شود سازهای مخصوص به خود مانند قانون، سنتور، کمانچه، کاسوره و تمپو دارد. اشعار آن سنگین و ریتم خاص و محترمی هم دارد. موسیقی رییسی موسیقی طبقه پایین‌تر است که به آن موسیقی روستایی هم گفته می‌شود. اشعار این نوع موسیقی عاشقانه و کلمات آن سبک‌تر است. مردم آن را دوست دارند و سازها در آن از رسمیت خاصی برخوردار نیستند.
موسیقی بدوی موسیقی است که "علوانیه" از آن دسته است. این نوع موسیقی از موسیقی‌های ابتدایی ما است که مردم در صحرا و بادیه از آن استفاده می‌کردند و متعلق به کسانی است که به وسایل، ابزار و علم موسیقی آشنایی خاصی ندارند. لحن علوانیه با سازی به نام رباب یا ربابه که یکی از سازهای مردم عرب خوزستان است نواخته می‌شود. رباب‌سازی مانند کمانچه است اما از ساده‌ترین وسایل ساخته می‌شود.

این ساز در کشورهای امارات، کویت، بحرین و عراق هم استفاده می‌شود. به این دلیل که در قدیم اهوازی‌های تنگ‌دست و همگی کشاورز بودند و قدرت تهیه ساز را نداشتند، با قوطی‌های حلبی، چوب، دم اسب و ریسمان‌های برگ نخل ساز رباب را می‌ساختند و شروع به نواختن آن می‌کردند.
در موسیقی بدوی آهنگ‌ها و سبک‌هایی وجود دارد که به آن‌ها "طور" گفته می‌شود که ما به آنها سبک یا حالت می‌گوییم. طورها اغلب در یک مقام اجرا می‌شوند و تا پنج درجه هم بیشتر کار نمی‌شوند. طورها گونه‌ای فرم خواندن اشعار "ابوذیه" هستند که هر قبیله و هر منطقه‌ای یک طور یا سبک خاص خودش را دارد و با نام اشخاص یا مقابل شناخته می‌شود.
.

در اهواز پنج نوع طور داریم که معروف‌ترین آنها طور "علوانیه" است که به نام احیاگر آن "علوان الشویع" نامگذاری شده است. علوان احیاگر این طور موسیقی است. هیچ گاه کسی ابداع کننده یک طور نیست مگر این که زمینه‌هایی در طول تاریخ بوده و شخصی آن را احیا می‌کند. شاگرد علوان به نام "حسان اگزار" هم گفته که "طور علوانیه" در اصل از "طور عموری" گرفته شده که علوان آن را زیباتر و حزین‌تر خوانده است.

طور علوانیه در موسیقی عربی و در میان تمام اطوار عربی تنها طوری است که در دو مقام اجرا می‌شود. ولی همه اطوار در یک مقام اجرا می شوند. این طور هم در مقام بیات و هم در مقام حجاز اجرا می‌شود. مقام حجاز با فواصل خاصی که مخصوص عرب‌های خوزستانی است خوانده می‌شود.
 
بالا