تجملات دست از سر یلدا برنمیدارد/اشتباه فضای مجازی در مورد یلدا

[فریماه]

کم‌کم قطار پائیز در ایستگاه آخر توقف می‌کند و زمستان از راه می‌رسد، اما گویا پائیز برای وداع و رفتن به زمان بیشتری نیاز دارد فقط یک دقیقه بیشتر! تا سکان قطار را به دست زمستان بسپارد و کوله بار خزانش را بردارد و برود. همان یک دقیقه‌ای که سالیان سال است ما و نیاکان مان آن را جشن می‌گیریم و اسمش را گذاشته‌ایم یلدا.
اما به لطف فضای مجازی چندوقتی است که گرد و غبار تجملات روی شانه یلدا خانوم هم نشسته است و از یک شب ساده و به یادماندنی در کنار عزیزان‌مان تبدیل شده به یک مراسم پرخرج و پر زحمت!

​

 

[فریماه]

فضای مجازی یا فضایی برای تولید رسم و رسومات جدید؟!

محتوای فضای مجازی این روزها بیشتر از هر جایی تب و تاب یلدا را به خود گرفته است. از لباس قرمز و هماهنگی که خانم بلاگر برای شب یلدا برای خانواده‌اش خریده تا تخفیف آتلیه برای عکس‌های یلدایی و تخفیف ویژه آنلاین‌شاپ‌ها روی محصولات‌شان. صفحه هر کدام را هم که باز کنید اینجور شما را متقاعد می‌کنند که شما اگر این رسم و رسومات جدید را به جا نیاورید و یا چنین محصولی را برای یلدا نخرید از دنیا عقبید و اصلا نمی‌شود روی دورهمی‌تان اسم یلدا را گذاشت!

زندگی تجملاتی و نمایشی بلاگرها کم‌کم رسم و رسوماتی را از پس فضای مجازی وارد سادگی و شیرینی دنیای واقعی ما خواهد کرد. ما که نمی‌دانیم پشت این عکس‌ها چه خبر است و بلاگرها چه درآمدهایی از نمایش زندگی‌شان کسب می‌کنند. آن‌وقت است که اصرار داریم زندگی‌مان را همان شکلی کنیم که خانم بلاگر به نمایش گذاشته است یا می‌نشینیم و حسرت زندگی نمایشی‌اش را می‌خوریم! لطفا اجازه ندهید فضای مجازی مراسم‌های ایرانی و اصیل را از ما بگیرد و کوهی از تجملات را تحویل‌مان بدهد. شب یلدا را همانطور برگزار کنیم که در رسم و رسومات‌مان است نه آنطور که بلاگرها به نمایش می‌گذارند.

 

[فریماه]

لباس سِت، رسمی که در یلدا نیست!

شب یلدا گرچه یک رسم دیرینه بین مردم ایران است، اما برای بلاگرها فرصتی برای نمایش زندگی‌شان و به رخ کشیدن تجملات‌شان‌است. از دیرباز قشنگی یلدا به دورهم بودن و صفا و صمیمیتش بوده نه به لباس‌های پرهزینه و هم‌رنگ اعضای خانواده. لباس‌هایی که در فضای مجازی بازار فروش‌شان گرم است و در صفحه بلاگرها پای ثابت مراسم یلدایی به حساب می‌آید. اغلب هم این لباس‌ها هزینه زیادی دارند و مناسب پوشیدن در مراسم دیگر سال نیستند. خیالتان را راحت کنم اینکه لباس‌شما هماهنگ با دیگر اعضای خانواده باشد یا نه؟! رسمی نیست که در یلدا یا هیچ جشن دیگر آمده باشد. بدعتی است که به لطف فضای مجازی رواج پیدا کرده.

حجت‌الاسلام «محمد برمایی» کارشناس خانواده در رابطه با تاثیر بلاگرها بر زندگی افراد و انتخاب‌هایشان اینطور می‌گوید: «بلاگرها چند آسیب اجتماعی مهم به جامعه وارد می‌کنند. اولین آسیب به سلیقه جامعه است. بلاگرها به سلیقه فردی افراد تجاوز می‌کنند و آن‌ها را دچار یک خود کم بینی از زندگی و داشته هایشان می‌کنند. وقتی من بدون در نظر گرفتن شرایط جامعه هر روز با یک رنگ و یک لباس مقابل دوربین بیایم. برخی مخاطبینم را دچار خودکم بینی می‌کنم. بلاگرها سلیقه افراد را تغییر می‌دهند. به آن‌ها پوشش و استایل معرفی می‌کنند و رسما می‌گویند چه بپوش و چه نپوش!»

این کارشناس خانواده در ادامه می‌گوید: «بلاگرها دغدغه انسان‌ها را تغییر می‌دهند و به اصطلاح ست کردن را برایشان خیلی مهم جلوه می‌دهند. درواقع آنقدر جزئیات زندگی برای افراد اهمیت پیدا کرده و سلیقه شان متنوع شده که سه اتفاق بسیار ساده، اما مهم در روان شان در حال وقوع است. اول اینکه؛ به شدت خودکم بین می‌شوند و از داشته هایشان لذت نمی‌برند. دوم؛ اعتماد به نفس شان در انتخاب هایشان پایین آمده و سوم اینکه رضایت و لذت از زندگی ندارند.»

سعی‌کنید در این طولانی‌ترین شب سال از کنارهم بودن‌تان لذت ببرید البته اشکالی ندارد که لباس‌های اعضای خانواده‌تان هم رنگ باشد و هماهنگ با سفره یلدایی‌تان، اما به شرط آنکه هزینه‌ای برای خرید مجدد لباس نکنید و از آنچه که دارید استفاده کنید. تا هم اسراف نکرده باشید و هم جیب‌تان را با خرج‌های اضافی خالی نکنید

 

[فریماه]

عکس یلدایی‌تان را در جمع خانوادگی بگیرید نه در آتلیه!

مردم در قدیم در شب آخر پائیز و شروع زمستان دور هم جمع می‌شدند و این شب را جشن می‌گرفتند و تا صبح به انتظار دیدن خورشید بیدار می‌ماندند. رکن اساسی این جشن حضور بزرگ‌ترها و کهن سالان بود نه گرفتن عکس‌های آتلیه ای! مردم معتقد بودند حضور بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز است و دوست داشتند این شب را در کنار آن‌ها سپری کنند. اما امروزه انگار پای ثابت شب یلدا عکس‌های آتلیه‌است عکس‌هایی که حضور بزرگ‌ترها هم در آن دیگر به چشم نمی‌خورد.

مدت‌ها قبل از یلدا آتلیه‌ها در فضای مجازی برای شب چله و عکس‌های یلدایی تخفیف ویژه می‌گذارند و بلاگرها هم در صفحه‌شان از این می‌گویند که قرار است برای شب چله عکس‌هایشان را در فلان آتلیه بگیرد. به لطف فضای مجازی گویا بین برخی خانواده‌ها و زوجین مرسوم شده که حتما یلدایشان را با این عکس‌های پر هزینه و گران‌قیمت ماندگار کنند.

زیبایی عکس‌های شب چله به همان عکس‌های قدیمی است که زیر کرسی و در جمع خانواده و بزرگ‌ترها گرفته می‌شد و هنوز هم شادی و صمیمت را از پس قاب شیشه‌ای آن‌ها می‌توان احساس کرد. اگر با خودمان صادق باشیم و دست از چشم و هم‌چشمی برداریم نیاز نیست این همه هزینه صرف عکس‌هایی کنیم که می‌توان با دوربین تلفن همراه هم گرفت!

«معصومه‌نصیری» کارشناس سوادرسانه در رابطه با تغییر فرهنگ جامعه به واسطه رسانه‌ها و فضای مجازی می‌گوید: «مخاطبان نباید اصطلاح «همه این‌طور هستند» را باور کنند. مثل جمله «همه اینطور لباس می‌پوشند»، «همه این‌طور حرف می‌زنند»، «همه این‌طور رفتار می‌کنند». گاهی «همه این‌طور هستندها» ساخته می‌شوند برای اینکه ما باور کنیم در اقلیت قرار گرفته‌ایم و مجبور به تبعیت شویم. تاثیری که برخی تولیدات رسانه‌ای بر فرهنگ می‌گذارند این‌گونه است که ما را دچار سردرگمی می‌کنند تا وقتیکه دیگر کاری از دستمان ساخته نیست و زمانی به خودمان می‌آییم که بدون اینکه متوجه باشیم به قدری تاثیر گرفته ایم که دیگر مجالی برای تغییر باقی نخواهد ماند.»

وظیفه داریم رسم دیرینه ایران‌مان را همانطور که از نیاکان به ارث بردیم به دست آیندگان برسانیم. نگذاریم این فرهنگ ایرانی_ اسلامی‌ما به دست رسانه‌ها و فضای مجازی طوری تغییر کند که وقتی به دست آیندگان‌مان رسید نشانی از اصالت فرهنگ ایرانی نداشته باشد!

 

[فریماه]

دغدغه شادی و صمیمت یلدا را داشته باشید نه آجیل و مخلفاتش را!

از دیرباز مردم برای شب نشینی شان که تا طلوع آفتاب ادامه داشته خوراکی‌هایی را آماده می‌کردند تا در طول این مدت میل کنند. انتخاب خوراکی‌های سفره یلدا براساس ذائقه و دلخواه هر خانواد بوده به همین خاطر است که رسم یلدایی هر شهر و روستاها باهم متفاوت است. شما هم برای سفره شب چله تان هر خوراکی که متناسب با میل‌تان است می‌توانید آماده کنید اینطور نیست که حتما سفره یلدا باید شامل چند خوراکی خاص باشد. آجیل هم از تنقلاتی است که بنا بر ذائقه شما می‌تواند در سفره یلدا باشد، اما گمان نکنید که بودنش ضروری است. سفره‌های رنگ‌و وارنگ یلدایی بلاگرها را معیارتان قرار ندهید. قرار است شب یلدا را کنار بزرگ‌ترها و خانواده‌تان به خوشی و مهرورزی بگذرانید نه به دغدغه و استرس آنکه حتما سفره‌تان پر باشد از آنچه که میل می‌کنید و میل نمی‌کنید!

ایرانیان باستان می‌گفتند یلدا شب میلاد مهر و دوستی و محبت است. اعتقاد داشتند که روز به معنای محبت و روشنی در حال مقابله و جنگ با شب و اهریمن است به همین دلیل طولانی‌ترین شب سال را به عنوان شب چله جشن می‌گرفتند و می‌گفتند که در این شب پس از جدال طولانی خورشید با اهریمن، خورشید و مهر پیروز می‌شود. بهانه این شب‌نشینی دور هم جمع شدن و گل گفتن و گل شنیدن است. پس خوراکی‌هایش هم باید به میل و سلیقه خودتان و ساده باشد. سعی کنید؛ ساده و صمیمی از یک دقیقه‌ای که بیشتر کنار هم هستید لذت ببرید نه آنکه این یک دقیقه را هم به کام خودتان و اطرافیان تلخ کنید و دست به اسراف و خرج‌های بیهوده بزنید!