آیا قولنامه دستی اعتبار دارد؟

[ثمین]

قولنامه دستی نوشته‌‌ای است که دو یا چند نفر در خصوص اموال خود، اعم از منقول یا غیر منقول، با یکدیگر در خارج از دفترخانه اسناد رسمی، معامله می‌کنند.
اعتبار قولنامه دستی یکی از موارد حقوقی مهم است که افراد در رابطه‌ با آن سؤال می‌کنند. در این‌ رابطه باید گفت قولنامه دستی، قراردادی است که اگر تمام شرایط قانونی در آن لحاظ شود، طبق ماده ۱۰ قانون مدنی، می‌تواند بین افراد منعقد شود و دارای اعتبار است؛ اما شرایطی نیز دارد

_ تنظیم قولنامه دستی چه محدودیت‌هایی دارد؟

از نکات مهم در تنظیم قولنامه‌دستی این است که در مدت زمانی که قولنامه به صورت دستی نوشته شده است، فروشنده نمی‌تواند مال مورد توافق را به شخص دیگری بفروشد و خریدار نیز متعهد است که مابقی مبلغ خرید را طبق تاریخ مورد توافق و مندرج در قولنامه به فروشنده تقدیم کند. در نتیجه این نوع قولنامه، یک نوع سند عادی است که اگر به طور صحیح نوشته شود لازم الاجرا است و در دادگاه قابل استناد می‌باشد.

_ اعتبار قولنامه دستی در دادگاه

امضا شهود زیر قولنامه، در واقع یعنی اعتبار قولنامه دستی.
در واقع قولنامه دستی، چه شهود آن را امضا کرده باشد یا بدون امضا شاهد تنظیم شده باشد تأثیری بر ضمانت اجرا و اعتبار قانونی آن ندارد، پس بدون شاهد نیز می‌توان دعوی الزام به تعهد قولنامه دستی را مطرح کرد.



_ نکاتی که باید حین نوشتن قولنامه دستی رعایت شود

● طرفین قولنامه یعنی خریدار و فروشنده باید به‌صورت کامل مشخص شده باشند؛ یعنی اسم، فامیل و نام پدر به همراه کد ملی هر یک.

● اقامت طرفین قولنامه باید به طور دقیق مشخص شود. یعنی نشانی و تلفن ثابت و تلفن همراه هریک به طور دقیق و خوانا ذکر شود.

● موضوع قولنامه باید مشخص و صریح باشد. از نوشتن قولنامه‌هایی که موضوع آن مبهم و مردد است، جدا بپرهیزید.

● در هنگام نوشتن قولنامه دستی زمان انجام معامله قطعی را قید کنید. مثلاً مشخص کنید در فلان تاریخ برای انتقال قطعی، طرفین باید در بنگاه یا دفتر اسناد رسمی حضور یابند.

● نکته بسیار مهم در تنظیم قولنامه دستی این است که حتی‌المقدور، ضمانت اجرا را در نظر بگیرید. این که اگر یکی از طرفین به وعده خود عمل نکرد، ملزم به پرداخت خسارت می‌شود.

● حداقل دو نفر زیر قولنامه را به‌عنوان شهود امضا کنند. نام و نام خانوادگی و مشخصات کامل شهود حتماً درج شود. حتی‌الامکان شهود، مورد اعتماد هر دو طرف باشند.

● شرایطی را در بند قولنامه به‌عنوان شروط قولنامه در نظر بگیرید، تا در صورت عدم انجام تعهد هرکدام از طرفین حق فسخ و ابطال قولنامه را داشته باشند.

● ثمن معامله و نحوه پرداخت آن حتماً به‌صورت واضح و مشخص در قولنامه ذکر شود.

● تا وقتی سند رسمی به شما انتقال پیدا نکرده است، از پرداخت تمام پول به فروشنده خودداری کنید


آیا قولنامه دستی بعد از فوت اعتبار دارد؟

یکی دیگر از پرسش‌های رایج درباره قولنامه دستی، این است که اعتبار چنین قولنامه‌ای بعد از فوت فروشنده، چگونه خواهد بود؟ در خصوص قولنامه دستی، چه عقد بیع باشد و چه قراداد خرید و فروش، با فوت فروشنده قرارداد باطل نمی‌شود.

مجازات جعل امضا قولنامه به چه صورت است؟

ازآنجاکه قولنامه بدون امضا برای دادگاه رسمیتی ندارد، در نتیجه طرفین معامله باید برگه قولنامه را امضا کنند. امضا نکردن قولنامه به این معنا است که در صورت به‌وجودآمدن مشکل، نمی‌توان از حق خود در دادگاه دفاع کرد؛ از طرف دیگر یکی از مشکلاتی که بیشتر افراد با آن مواجه هستند، جعل امضا در قولنامه است. بسیاری از ما بر این باور هستیم که امکان جعل امضا با اثر انگشت وجود ندارد؛ اما باید بدانید که جعل قولنامه توسط بنگاه های متخلف وجود دارد، این افراد می‌توانند با استفاده از کامپیوتر اثر انگشت شما را جعل کنند و در قراردادهای دیگر استفاده نمایند. مجازات این‌گونه افراد ۶ ماه تا ۲ سال حبس یا 3 تا ۱۲ میلیون جزای نقدی است